Grupa Robocza ESN ds. Niepełnosprawności
Drugie spotkanie Grupy Roboczej ESN ds. Niepełnosprawności odbyło się w dniach 12-13 marca w Brighton. W trakcie spotkania przedstawiciele samorządów lokalnych i regionalnych siedmiu krajów (Dania, Finlandia, Niemcy, Włochy, Hiszpania i Zjednoczone Królestwo) rozmawiali na temat koncepcji integracji usług w kontekście powiązanych z tym inicjatyw europejskich oraz doświadczeń poszczególnych krajów w tym zakresie.
Czemu integracja? Kontekst europejski i międzynarodowy
Dowody wskazują na to, iż brak koordynacji działań prowadzi ma negatywny wpływ na doświadczenia osoby korzystającej ze wsparcia oraz efektywność usług, czego efektem jest niska jakość i wysokie koszty świadczonej pomocy. Co więcej, osoby niepełnosprawne muszą mierzyć się z większymi nierównościami społecznymi oraz trudnościami w dostępie do usług. Muszą również dobrze orientować się w gąszczu różnorodnych usług pomocowych dla osób dorosłych. Zarówno dla nich, jak i dla innych grup społecznych, integracja usług społecznych może być sposobem na jednoczesne osiągnięcie trzech celów: zmierzenia się z coraz bardziej złożonymi sytuacjami życiowymi dzięki rozwiązaniom łączonym, lepszego wykorzystania dostępnych środków oraz osiągnięcia lepszych efektów działań na rzecz osób korzystających z pomocy.
Wprowadzając w roku 2013 Pakiet Inwestycji Społecznych Komisja Europejska wzywała do integracji usług, ponieważ może to pomóc w zwiększeniu efektywności prowadzonej polityki społecznej oraz w walce z nierównościami i wykluczeniem społecznym. Integracja usług to także sposób wprowadzenie w życie zapisów Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, w tym prawa osób niepełnosprawnych do samodzielnego życia. W szczególności, artykuł 19 głosi, iż osoba niepełnosprawna powinna mieć dostęp do usług koniecznych jej do życia oraz zapobiegających wykluczeniu z jej społeczności lokalnej.
Integracja usług na poziomie lokalnym i regionalnym w praktyce
Sarah Carr, niezależna badaczka i analityk, zaprezentowała ocenę dwunastu sposobów integracji usług przekazanych przez uczestników. Ukazują one różnorodność w sposobie podejścia do integracji usług w zależności od krajów, zarówno, jeśli chodzi o politykę, jak i działania praktyczne. Niektóre z nich związane są z polityką deinstytucjonalizacji, na przykład irlandzki projekt „Pora odejść od wielkich skupisk”, podczas gdy inne zostały ukształtowane jako odpowiedź na potrzebę udzielania wsparcia na poziomie lokalnym w skoordynowany i multidyscyplinarny sposób niezależnie od tego, czy na poziomie centralnym prowadzona jest polityka stymulująca taką integrację.
Kluczowe wnioski dotyczące integracji usług
Pomimo wspomnianych różnic oraz różnorodności integrowanych usług – czy to dotyczących mieszkalnictwa socjalnego, opieki zdrowotnej czy zatrudnienia – uczestnicy spotkania doszli do szeregu wniosków dotyczących sposobu ich integracji. Po pierwsze, usługi dla osób niepełnosprawnych należy organizować umieszczając w centrum osobę wspierają, co można uczynić na przykład za pomocą indywidualnych planów i ocen. Po drugie, kluczową kwestią, która umożliwia świadczenie wsparcia dobrze dostosowanego do indywidualnych potrzeb jest posiadanie wspólnej wizji i celu przez wszystkie osoby świadczące wsparcie. Po trzecie, okresy przejściowe w życiu człowieka powinny traktowane być priorytetowo przez samorządy, gdyż są to momenty, w których skoordynowane wsparcie jest potrzebne najbardziej. Po czwarte, integracja usług przyniesie pożądane efekty, gdy będzie łączyła się z wysoką jakością usług i będzie włączała w proces ich świadczenia osoby z nich korzystające (wsparcie ze strony osób w podobnej sytuacji i mechanizmy koprodukcji). W końcu rozwój silnych społeczności lokalnych jest kluczowy dla osiągnięcia pełnej integracji społecznej osób niepełnosprawnych.
Dalsze działania
Ostateczna ocena skuteczności omawianych działań zostanie przedstawiona w kwietniu jako element działalność Europejskiej Sieci Społecznej dotyczącej integracji usług. W ramach tego tematu odbędzie się jeszcze pod koniec roku jedno seminarium.
Następne spotkanie Grupy Roboczej ds. Niepełnosprawności odbędzie się jesienią tego roku, w październiku lub listopadzie, i dotyczyć będzie polityki i działań w zakresie włączania osób korzystających ze wsparcia w proces świadczenia usług.
Materiały
- Więcej na temat Grupy Roboczej ESN ds. Niepełnosprawności